Dù là nhà ở hay công trình lớn, nền móng luôn đóng vai trò quyết định đến độ bền và ổn định lâu dài. Trong số các giải pháp móng, móng bè (hay móng toàn diện) được nhiều chủ đầu tư và kỹ sư ưa chuộng, đặc biệt ở khu vực đất yếu hoặc có tính chất đặc thù. Bài viết cung cấp đầy đủ thông tin về móng bè là gì, cấu tạo của nó cùng những ưu – nhược điểm và kỹ thuật thi công loại móng này. Cùng XHOME Sài Gòn khám phá chi tiết trong bài viết sau!
Móng bè là gì?
Móng bè là một loại móng nông, được thiết kế như một bản phẳng lớn (hoặc bản có sườn) bằng bê tông cốt thép, trải rộng trên toàn bộ hoặc một phần lớn diện tích xây dựng của công trình. Đặc điểm chính của móng bè là toàn bộ tải trọng từ các cột, tường của công trình sẽ được truyền và phân bố đều xuống toàn bộ diện tích tiếp xúc của bản móng với nền đất.
Nguyên lý làm việc của móng bè là sử dụng một diện tích tiếp xúc lớn để giảm áp lực tác dụng lên nền đất. Khi tải trọng từ cột truyền xuống, móng bè sẽ hoạt động như một tấm cứng, phân phối lực này ra một vùng rộng lớn, giúp nền đất phía dưới chịu tải đồng đều hơn và hạn chế lún cục bộ.
Xem thêm: Báo giá xây nhà trọn gói
Khi nào nên lựa chọn giải pháp móng bè?
Móng bè là lựa chọn tối ưu trong các trường hợp sau:
- Nền đất yếu hoặc không đồng nhất: Khi lớp đất tốt nằm quá sâu, hoặc nền đất có sức chịu tải kém, không đồng đều, móng bè giúp phân bố tải trọng rộng, giảm áp lực lên từng điểm.
- Tải trọng công trình tương đối lớn và phân bố đều: Thích hợp cho các công trình có nhiều cột chịu lực gần nhau hoặc có tường chịu lực.
- Công trình có tầng hầm: Móng bè thường được kết hợp làm sàn tầng hầm, giúp tiết kiệm chi phí và tối ưu không gian.
- Hạn chế lún lệch: Với độ cứng của mình, móng bè giúp giảm thiểu sự chênh lệch lún giữa các bộ phận của công trình.
- Điều kiện thi công thuận lợi cho móng nông: Khi không muốn hoặc không thể thi công các loại móng sâu như móng cọc.
Cấu tạo chi tiết của móng bè
Một hệ thống móng bè điển hình bao gồm các thành phần chính sau:
- Lớp bê tông lót (Bê tông đá 4×6 hoặc đá 1×2 mác 100-150):
- Dày khoảng 100mm.
- Tác dụng: Làm phẳng bề mặt, tạo lớp ngăn cách sạch sẽ, chống mất nước xi măng cho lớp bê tông móng chính, và hạn chế sự xâm thực từ nước ngầm.
- Bản móng (Sàn móng):
- Là tấm bê tông cốt thép lớn, thường có chiều dày từ 200mm trở lên
- Cốt thép: Thường được bố trí thành hai lớp (trên và dưới).
- Lớp thép dưới: Chịu mô men dương do phản lực của đất đẩy lên (khi toàn bộ nhà đè xuống, đất sẽ phản lực ngược lại). Đây là lớp thép chịu lực chính cho bản móng.
- Lớp thép trên: Chịu mô men âm, thường xuất hiện ở khu vực gần cột hoặc do các yếu tố khác.
- Khoảng cách đan thép thường là a100, a120, a150, a200 tùy theo tính toán.
- Dầm móng (Sườn gia cường):
- Là các dầm bê tông cốt thép chạy theo phương các cột hoặc tường, hoặc bố trí thành lưới trực giao trên bản móng.
- Tác dụng: Tăng độ cứng cho toàn bộ móng bè, giúp phân phối tải trọng từ cột xuống bản móng hiệu quả hơn, và chịu các mô men uốn lớn.
- Cốt thép dầm móng thường có đường kính lớn và số lượng nhiều (ví dụ 4-6-10 cây Φ18, Φ20, Φ22 tùy tải trọng).
- Thép chờ cột/vách:
- Được liên kết chắc chắn với hệ thống thép móng, đảm bảo sự truyền lực liên tục từ kết cấu bên trên xuống móng.
- Chân thép chờ cột cần được bẻ cong (bẻ chân vịt) để neo chắc vào bê tông móng.
- Con kê (Cục kê bê tông hoặc nhựa):
- Đảm bảo chiều dày lớp bê tông bảo vệ cho cốt thép, tránh thép bị rỉ sét và đảm bảo thép làm việc đúng vị trí thiết kế.
Ưu điểm của móng bè
- Phân bố đều tải trọng: Giảm áp lực lên nền đất, phù hợp với nền đất yếu.
- Giảm thiểu lún lệch: Độ cứng tổng thể của móng bè giúp công trình lún đều hơn.
- Thi công tương đối đơn giản: So với các loại móng sâu phức tạp.
- Tận dụng làm sàn tầng hầm: Tối ưu hóa công năng và chi phí.
- Dễ dàng thi công: Thợ xây dựng có kinh nghiệm có thể thực hiện tốt.
Nhược điểm của móng bè
- Chi phí vật liệu lớn: Tốn nhiều bê tông và cốt thép hơn so với một số loại móng nông khác cho cùng một quy mô.
- Chiều sâu chôn móng có thể lớn: Để đảm bảo đủ độ cứng và tránh bị lật, trượt.
- Không phù hợp với tải trọng quá lớn hoặc nền đất quá yếu: Khi đó cần đến các giải pháp móng sâu như móng cọc.
- Nhạy cảm với sự thay đổi đột ngột của nền đất: Nếu có một vùng đất yếu cục bộ mà không được xử lý.
Quy trình thi công móng bè chuẩn kỹ thuật
- Công tác chuẩn bị mặt bằng và đào đất:
- Định vị tim trục công trình.
- Đào đất đến cao độ thiết kế. Điều quan trọng là phải làm phẳng đáy hố móng bằng máy thủy bình hoặc máy toàn đạc để đảm bảo móng tiếp xúc đều với nền.
- Nếu thi công nhà phố “kẹp khe”, cần có biện pháp chống văng cho nhà liền kề trước khi đào móng để đảm bảo an toàn.
- Thi công lớp bê tông lót: Đổ bê tông lót đều khắp bề mặt đáy móng.
- Gia công và lắp dựng cốt thép:
- Lắp đặt cốt thép lớp dưới, đặt trên con kê.
- Lắp đặt cốt thép dầm móng (nếu có).
- Lắp đặt cốt thép lớp trên, được kê bằng các chân chó hoặc ghế thép.
- Buộc thép chờ cột, vách. Các mối nối buộc phải chắc chắn, hoặc hàn đối với thép chờ cột để tránh xô lệch khi đổ bê tông.
- Lắp dựng coffa (ván khuôn): Lắp dựng ván khuôn thành móng và dầm móng (nếu có).
- Nghiệm thu cốt thép và coffa: Kiểm tra kỹ lưỡng trước khi đổ bê tông.
- Đổ bê tông móng:
- Đổ bê tông liên tục, sử dụng đầm dùi để bê tông lèn chặt và không bị rỗ.
- Kiểm soát cao độ bề mặt bê tông.
- Bảo dưỡng bê tông: Giữ ẩm cho bê tông trong những ngày đầu để bê tông đạt cường độ tốt nhất.
Xem thêm: Top công ty xây dựng nhà trọn gói tốt nhất tại TPHCM
Những lưu ý vàng và sai lầm cần tránh khi thi công móng bè
Việc thi công móng bè đòi hỏi sự cẩn trọng và tuân thủ đúng kỹ thuật. Dưới đây là những điểm then chốt:
- Công tác đất và làm phẳng đáy móng: Đây là yếu tố cực kỳ quan trọng. Đáy móng không phẳng sẽ khiến móng tiếp xúc không đều, gây tập trung ứng suất và lún lệch.
- Đảm bảo độ cứng của móng bè: Lượng thép và kích thước dầm móng phải được tính toán đủ. Móng không đủ cứng sẽ không thể phân phối đều tải trọng, dẫn đến biến dạng và nứt vỡ cục bộ dưới các vị trí cột.
- Thép lớp dưới là quan trọng nhất: Phải đảm bảo đủ số lượng, đường kính và bố trí đúng như thiết kế vì đây là lớp chịu phản lực chính từ đất.
- Chiều sâu chôn móng phù hợp: Độ sâu chôn móng phải đủ để tránh hiện tượng trượt hoặc lật, đặc biệt là với các công trình có tải trọng ngang hoặc trên nền đất dốc.
- Không nhầm lẫn nguyên lý làm việc: Không thể áp dụng kinh nghiệm thi công móng băng cho móng bè bằng cách kéo dài thép. Hai loại móng có nguyên lý làm việc khác nhau.
- Sai lầm khi đóng cọc gia cố dưới móng bè một cách tùy tiện: Việc thêm cọc dưới móng bè mà không có tính toán thiết kế đồng bộ có thể gây phá vỡ cục bộ cấu kiện móng bè do sự tập trung tải trọng lên đầu cọc.
- Đánh giá đúng khả năng chịu tải của nền đất: Kể cả khi móng bè được thiết kế rất cứng, nếu nền đất không đủ khả năng chịu tải (ví dụ, đất chịu được 3 tấn/m² nhưng công trình gây áp lực 4 tấn/m²) thì toàn bộ móng vẫn sẽ bị lún.
- Thép chờ cột và liên kết: Thép chờ cột phải đủ chiều dài neo, được bẻ chân và liên kết chắc chắn vào thép móng.
- Lớp bê tông bảo vệ: Sử dụng con kê đúng tiêu chuẩn để đảm bảo cốt thép không bị lộ ra ngoài, tránh rỉ sét.
Xem thêm: Báo giá xây nhà phần thô chi tiết
XHOME Sài Gòn – Đồng hành cùng bạn xây dựng nền móng vững chắc
Hiểu rõ móng bè là gì cùng các yêu cầu kỹ thuật phức tạp của nó là điều cần thiết. Tuy nhiên, để đảm bảo một nền móng thực sự an toàn và bền vững, việc lựa chọn một đơn vị thiết kế và thi công chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm là vô cùng quan trọng.
Tại XHOME Sài Gòn, với đội ngũ kỹ sư kết cấu giỏi chuyên môn và đội thợ thi công lành nghề, chúng tôi cam kết:
- Tư vấn giải pháp móng tối ưu: Dựa trên khảo sát địa chất và đặc điểm công trình.
- Thiết kế chính xác: Đảm bảo an toàn và tiết kiệm chi phí.
- Thi công chuẩn mực: Tuân thủ nghiêm ngặt quy trình và tiêu chuẩn kỹ thuật.
- Giám sát chặt chẽ: Đảm bảo chất lượng từng công đoạn.
Xem thêm: Kinh nghiệm chọn thầu xây dựng uy tín
Lời kết
Móng bè là một giải pháp nền móng hiệu quả cho nhiều loại công trình. Tuy nhiên, để phát huy tối đa ưu điểm và tránh những rủi ro không đáng có, việc hiểu đúng bản chất, cấu tạo và quy trình thi công là vô cùng cần thiết.
Nếu bạn đang có bất kỳ thắc mắc nào về móng bè là gì hoặc cần tư vấn cho việc xây dựng ngôi nhà mơ ước của mình, đừng ngần ngại liên hệ với XHOME Sài Gòn.
- Hotline: 0899.199.786
- Địa chỉ: Lầu 1, Tòa nhà Orient, 331 Bến Vân Đồn, Phường 1, Quận 4, TP.HCM
- Website: xhomesg.com.vn
Chúng tôi luôn sẵn sàng mang đến những giải pháp tốt nhất, kiến tạo nền tảng vững chắc cho tổ ấm của bạn!
