Trước khi bắt tay xây dựng tổ ấm, xin giấy phép xây dựng là bước pháp lý bắt buộc, đảm bảo công trình hợp quy hoạch, an toàn và tránh rủi ro pháp lý. Tại XHOME Sài Gòn, chúng tôi hiểu rằng thủ tục này có thể phức tạp với nhiều quy định. Bài viết sẽ mang đến góc nhìn rõ ràng, dễ hiểu về điều kiện, hồ sơ, quy trình và những lưu ý cần thiết, giúp khách yên tâm và chủ động hơn trên hành trình hiện thực hóa ngôi nhà mơ ước.

Điều kiện cần thiết để xin giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ
Để được cấp giấy phép xây dựng, chủ đầu tư cần đáp ứng các điều kiện cơ bản sau:
- Quyền sử dụng đất hợp pháp: Phải có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất (sổ đỏ, sổ hồng), đất không tranh chấp, không thuộc diện thu hồi, và mục đích sử dụng đất phù hợp với việc xây dựng nhà ở.
- Phù hợp quy hoạch xây dựng: Công trình phải tuân thủ quy hoạch chi tiết xây dựng đã được phê duyệt (nếu có), bao gồm chỉ giới đường đỏ, chỉ giới xây dựng, mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất và chiều cao công trình.
- Hồ sơ thiết kế xây dựng đạt chuẩn: Bản vẽ thiết kế phải do đơn vị/cá nhân có đủ năng lực thực hiện, đảm bảo an toàn chịu lực, an toàn sử dụng, thẩm mỹ, phòng cháy chữa cháy và bảo vệ môi trường.
- Các điều kiện khác (tùy trường hợp): Cam kết an toàn cho công trình liền kề (nếu có), văn bản chấp thuận biện pháp thi công móng cho công trình có tầng hầm.

Xem thêm: Kinh nghiệm chọn thầu xây dựng uy tín
Hồ sơ xin giấy phép xây dựng nhà ở bao gồm những gì?
Chuẩn bị đầy đủ và chính xác hồ sơ là yếu tố then chốt giúp quá trình xin giấy phép xây dựng diễn ra nhanh chóng. Một bộ hồ sơ tiêu chuẩn thường bao gồm:
- Đơn đề nghị cấp giấy phép xây dựng: Theo mẫu quy định.
- Bản sao công chứng giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất: Sổ đỏ, sổ hồng hoặc giấy tờ hợp pháp khác.
- Bản vẽ thiết kế xây dựng: Thường 02 bộ, bao gồm bản vẽ mặt bằng tổng thể, mặt bằng các tầng, mặt đứng, mặt cắt, mặt bằng móng, sơ đồ đấu nối hạ tầng kỹ thuật (điện, nước).
- Bản cam kết đảm bảo an toàn cho công trình liền kề: Nếu công trình của bạn có tiếp giáp với công trình khác.
- Các giấy tờ khác theo yêu cầu của từng địa phương: Ví dụ, báo cáo thẩm tra thiết kế (đối với công trình lớn), hồ sơ năng lực của đơn vị thiết kế.
Lưu ý: Nếu tại TPHCM có thể xem ngay thành phần và cổng dịch vụ công nộp hồ sơ của UBND TPHCM

Xem thêm: Xây nhà trọn gói
Quy trình xin giấy phép xây dựng nhà ở diễn ra như thế nào?
Quy trình xin giấy phép xây dựng nhà ở thường trải qua các bước cơ bản sau:
- Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ: Thu thập và hoàn thiện đầy đủ các giấy tờ theo quy định.
- Bước 2: Nộp hồ sơ: Nộp trực tiếp tại UBND cấp có thẩm quyền (cấp huyện/quận/xã tùy theo phân cấp), qua dịch vụ bưu chính hoặc trực tuyến qua cổng dịch vụ công
- Bước 3: Tiếp nhận và thẩm định hồ sơ: Cơ quan chức năng kiểm tra tính hợp lệ, đầy đủ của hồ sơ. Nếu hợp lệ, bạn sẽ nhận giấy biên nhận. Hồ sơ sẽ được thẩm định về mặt pháp lý và kỹ thuật. Trường hợp có thiếu sót, cơ quan sẽ thông báo và hướng dẫn bổ sung kịp thời.
- Bước 4: Cấp giấy phép xây dựng: Nếu hồ sơ đạt yêu cầu, cơ quan có thẩm quyền sẽ cấp giấy phép xây dựng. Trường hợp không đủ điều kiện, sẽ có văn bản trả lời nêu rõ lý do.
- Bước 5: Nhận giấy phép và nộp lệ phí: Chủ đầu tư nhận giấy phép và đóng lệ phí theo quy định.
Xem thêm: Báo giá xây nhà phần thô chi tiết
Thẩm quyền cấp phép xây dựng nhà ở
Thẩm quyền cấp giấy xin giấy phép xây dựng được phân cấp như sau:
- UBND cấp xã: Nhà ở riêng lẻ tại nông thôn đã có quy hoạch được duyệt.
- UBND cấp huyện: Nhà ở riêng lẻ tại đô thị, công trình cấp III, IV.
- UBND cấp tỉnh (hoặc Sở Xây dựng được ủy quyền): Công trình cấp đặc biệt, cấp I, II, công trình tôn giáo, di tích lịch sử – văn hóa.
Lưu ý: Cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng cũng sẽ là cơ quan có thẩm quyền điều chỉnh, gia hạn, cấp lại và thu hồi giấy phép xây dựng do mình cấp.

Thời gian giải quyết hồ sơ xin giấy phép xây dựng
Theo quy định của Luật Xây dựng hiện hành, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, cơ quan có thẩm quyền sẽ cấp giấy phép xây dựng trong thời gian:
- Nhà ở riêng lẻ tại đô thị: Không quá 15 ngày làm việc.
- Nhà ở riêng lẻ tại nông thôn: Không quá 10 ngày làm việc.
Lưu ý: Trong một số trường hợp cần xin ý kiến chuyên môn hoặc thẩm định thêm, thời gian có thể được gia hạn thêm tối đa 10 ngày làm việc. Thời gian thực tế xử lý còn phụ thuộc vào tính đầy đủ, chính xác của hồ sơ và độ phức tạp của công trình.
Xem thêm: Top công ty xây dựng nhà trọn gói tốt nhất tại TPHCM
Lệ phí xin giấy phép xây dựng và các chi phí liên quan
- Lệ phí cấp giấy phép: Do HĐND cấp tỉnh quy định, dao động tùy địa phương. Ví dụ, tại TP.HCM và Hà Nội, lệ phí cho nhà ở riêng lẻ thường khoảng 75.000 VNĐ.
- Chi phí khác có thể phát sinh: Chi phí thiết kế bản vẽ, chi phí đo đạc (nếu cần), chi phí thẩm định hồ sơ thiết kế (đối với công trình phức tạp), chi phí dịch vụ hỗ trợ (nếu có).
Xem chi tiết bảng lệ phí một số tỉnh thành tại Việt Nam:
Tỉnh/Thành phố | Căn cứ | Nhà ở riêng lẻ (VNĐ) | Công trình khác (VNĐ) | Gia hạn/Cấp lại/Điều chỉnh (VNĐ) |
---|---|---|---|---|
Thành phố Hà Nội | Nghị quyết 20/2016/NQ-HĐND ngày 06/12/2016 | 75.000 | 150.000 | 15.000 |
Tỉnh Bắc Ninh | Nghị quyết 59/2017/NQ-HĐND ngày 12/7/2017 | 75.000 | 500.000 | 15.000 – 250.000 |
Tỉnh Hà Nam | Nghị quyết 39/2016/NQ-HĐND ngày 08/12/2016 | 30.000 – 50.000 | 100.000 | – |
Tỉnh Hải Dương | Nghị quyết 17/2016/NQ-HĐND ngày 05/10/2016 | 50.000 | 150.000 | 15.000 |
Tỉnh Hưng Yên | Nghị quyết 87/2016/NQ-HĐND ngày 15/12/2016 | 75.000 | 150.000 | 15.000 |
Thành phố Hải Phòng | Nghị quyết 45/2018/NQ-HĐND ngày 10/12/2018 | 75.000 | 150.000 | 15.000 |
Tỉnh Nam Định | Nghị quyết 52/2017/NQ-HĐND ngày 10/7/2017 | 50.000 | 100.000 | 10.000 |
Tỉnh Ninh Bình | Nghị quyết 35/2016/NQ-HĐND ngày 14/12/2016 | 75.000 | 150.000 | – |
Tỉnh Thái Bình | Nghị quyết 50/2016/NQ-HĐND ngày 13/12/2016 | 60.000 | 120.000 | 12.000 |
Tỉnh Vĩnh Phúc | Nghị quyết 56/2016/NQ-HĐND ngày 12/12/2016 | 75.000 | 150.000 | 15.000 |
Thành phố Hồ Chí Minh | Nghị quyết 18/2017/NQ-HĐND ngày 07/12/2017 | 75.000 | 150.000 | 15.000 |
Thành phố Cần Thơ | Nghị quyết 03/2017/NQ-HĐND ngày 07/7/2017 | 50.000 | 100.000 | 10.000 |
Tỉnh Bình Dương | Nghị quyết 71/2016/NQ-HĐND9 ngày 16/12/2016 | 50.000 | 100.000 | 10.000 |
Tỉnh Đồng Nai | Nghị quyết 62/2017/NQ-HĐND ngày 07/7/2017 | 50.000 | 100.000 | 10.000 |
Tỉnh Long An | Nghị quyết 36/2016/NQ-HĐND ngày 07/12/2016 | 75.000 | 150.000 | 15.000 |
Những trường hợp nào được miễn giấy phép xây dựng?
Luật Xây dựng sửa đổi 2020 quy định một số trường hợp nhà ở riêng lẻ được miễn giấy xin giấy phép xây dựng, bao gồm:
- Nhà ở riêng lẻ dưới 07 tầng thuộc dự án khu đô thị đã có quy hoạch 1/500 được duyệt (phải thông báo khởi công và gửi hồ sơ thiết kế).
- Nhà ở riêng lẻ ở nông thôn dưới 07 tầng, thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị/khu chức năng/quy hoạch chi tiết điểm dân cư nông thôn được duyệt (trừ khu bảo tồn, di tích).
- Nhà ở riêng lẻ ở miền núi, hải đảo thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị/khu chức năng (trừ khu bảo tồn, di tích).
- Công trình sửa chữa, cải tạo bên trong hoặc mặt ngoài không tiếp giáp đường đô thị có yêu cầu quản lý kiến trúc, không làm thay đổi công năng, kết cấu chịu lực.
Lưu ý quan trọng: Dù được miễn giấy phép, chủ đầu tư vẫn phải tuân thủ các quy định về quy hoạch, an toàn và môi trường.

Những vấn đề thường gặp và lưu ý khi xin giấy phép xây dựng
Để quá trình xin giấy phép xây dựng diễn ra suôn sẻ, chủ đầu tư cần lưu ý:
- Hồ sơ không đầy đủ, không hợp lệ: Đặc biệt là giấy tờ đất đai, bản vẽ thiết kế thiếu sót.
- Công trình không phù hợp quy hoạch: Vượt chiều cao, mật độ xây dựng, sai khoảng lùi.
- Thiết kế không đảm bảo tiêu chuẩn: An toàn chịu lực, PCCC, môi trường.
Khuyến nghị từ XHOME Sài Gòn:
- Kiểm tra kỹ thông tin quy hoạch tại khu vực dự kiến xây dựng.
- Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, chính xác theo hướng dẫn của cơ quan chức năng.
- Tham vấn ý kiến của kiến trúc sư, đơn vị thiết kế chuyên nghiệp để có bộ hồ sơ thiết kế đạt chuẩn. XHOME Sài Gòn với đội ngũ kiến trúc sư giàu kinh nghiệm luôn sẵn sàng hỗ trợ quý khách trong giai đoạn này.
- Nộp hồ sơ sớm để có đủ thời gian xử lý và điều chỉnh nếu cần.
Xử phạt hành vi xây dựng không phép
Theo trang tin uy tín Luatvietnam đề cập, Xây dựng nhà ở không có giấy xin giấy phép xây dựng sẽ bị xử phạt theo Nghị định 16/2022/NĐ-CP:
- Phạt tiền:
- Đô thị: 60 – 80 triệu đồng (tổ chức), 30 – 40 triệu đồng (cá nhân).
- Nông thôn: Mức phạt thấp hơn.
- Xây dựng sai nội dung giấy phép cũng bị phạt.
- Biện pháp khắc phục: Buộc tháo dỡ toàn bộ hoặc phần công trình vi phạm.

Vai trò của kiến trúc sư và nhà thầu trong quá trình xin giấy phép
- Kiến trúc sư: Thiết kế công trình phù hợp quy định, chuẩn bị hồ sơ bản vẽ xin giấy phép, đảm bảo tính kỹ thuật và thẩm mỹ.
- Nhà thầu xây dựng (như XHOME Sài Gòn): Với kinh nghiệm và hiểu biết quy trình, chúng tôi có thể tư vấn, hỗ trợ chuẩn bị hồ sơ và đại diện chủ đầu tư thực hiện thủ tục xin giấy phép xây dựng, giúp tiết kiệm thời gian và công sức.
Xem thêm: Xây nhà trọn gói
Các bước tiếp theo sau khi được cấp giấy phép xây dựng
Sau khi nhận được giấy xin giấy phép xây dựng, chủ đầu tư cần:
- Thông báo khởi công xây dựng cho cơ quan quản lý xây dựng địa phương.
- Thực hiện xây dựng đúng theo nội dung giấy phép và bản vẽ đã được phê duyệt, đảm bảo an toàn lao động, vệ sinh môi trường.
- Tổ chức nghiệm thu từng hạng mục và nghiệm thu hoàn thành công trình.
- Hoàn công công trình để hoàn tất thủ tục pháp lý.
Xem thêm: Top công ty xây dựng nhà trọn gói tốt nhất tại TPHCM
Tóm lại
Quy trình xin giấy phép xây dựng nhà ở tuy có nhiều bước và đòi hỏi sự cẩn trọng, nhưng là nền tảng pháp lý vững chắc cho ngôi nhà của bạn. Việc nắm vững quy định, chuẩn bị hồ sơ kỹ lưỡng và hợp tác với các đơn vị chuyên nghiệp như XHOME Sài Gòn sẽ giúp quá trình này trở nên đơn giản và hiệu quả hơn.
XHOME SÀI GÒN – ĐỒNG HÀNH CÙNG BẠN KIẾN TẠO TỔ ẤM HOÀN HẢO!
Chúng tôi không chỉ cung cấp dịch vụ thiết kế nội thất và thi công xây dựng chất lượng cao mà còn sẵn sàng tư vấn và hỗ trợ quý khách hàng trong suốt quá trình xin giấy phép xây dựng, đảm bảo mọi thủ tục diễn ra thuận lợi, nhanh chóng, đúng pháp luật.
Liên hệ ngay với XHOME Sài Gòn để được tư vấn chi tiết!
- Địa chỉ: Lầu 1, Tòa nhà Orient, Số 331 Bến Vân Đồn, Phường 1, Quận 4, TP. HCM
- Hotline: 0899.199.786
- Website: xhomesg.com.vn